Dalam kesibukan mengurus kehidupan seharian, kita jarang berhenti sejenak untuk mensyukuri segala keselesaan yang kita nikmati. Namun, saat-saat refleksi inilah yang sering membuka mata kita terhadap realiti yang dihadapi oleh mereka yang kurang bernasib baik – khususnya kanak-kanak yang dinafikan hak mereka sejak lahir.

Malaysia, sebagai negara yang telah menandatangani sebahagian Konvensyen Hak Kanak-Kanak (CRC), mempunyai tanggungjawab besar dalam memastikan hak kanak-kanak dilindungi tanpa kompromi. Tetapi, sejauh mana hak ini benar-benar dinikmati oleh setiap anak di negara ini?

Mengapa masih ada kanak-kanak yang terbiar, terpinggir, dan terpaksa membesar tanpa perlindungan yang sepatutnya?

Hak Yang Tidak Seharusnya Dipilih Kasih

Konvensyen Hak Kanak-Kanak menetapkan lima hak utama yang sepatutnya dinikmati oleh setiap kanak-kanak tanpa pengecualian:

1. Hak untuk hidup dan berkembang – Setiap kanak-kanak berhak mendapatkan penjagaan kesihatan, pemakanan yang mencukupi, dan perlindungan daripada sebarang bentuk bahaya.
2. Hak untuk perlindungan – Mereka perlu dijauhkan daripada penderaan, eksploitasi, keganasan, dan diskriminasi.
3. Hak untuk perkembangan – Pendidikan, masa bermain, dan persekitaran selamat adalah hak asas yang perlu dijamin.
4. Hak untuk penyertaan – Kanak-kanak juga berhak bersuara dan didengari dalam perkara yang menyentuh kehidupan mereka.
5. Hak untuk identiti – Memiliki nama, kewarganegaraan, dan pengiktirafan sah sebagai warganegara adalah hak fundamental yang tidak boleh dinafikan.

Namun, realiti di Malaysia masih jauh dari sempurna. Kanak-kanak tanpa dokumen pengenalan terus dinafikan akses kepada pendidikan dan penjagaan kesihatan. Anak-anak yang lahir dalam keluarga miskin sering terpinggir daripada sistem perlindungan sosial yang sepatutnya menyokong mereka. Malah, masih banyak kes penderaan dan eksploitasi kanak-kanak yang tidak mendapat keadilan sewajarnya.

Mampukah Kita Mengubahnya?

Jawapannya mudah: Ya, kita mampu.

Apa yang diperlukan bukan sekadar kesedaran, tetapi keberanian politik dan kesungguhan kolektif untuk bertindak. Pembuat dasar mempunyai kuasa untuk memperbaiki sistem perlindungan sosial agar lebih inklusif dan tidak meninggalkan sesiapa. Masyarakat pula memainkan peranan penting dalam memastikan hak-hak ini bukan sekadar retorik di atas kertas, tetapi benar-benar direalisasikan.

Kita sering bercakap tentang masa depan negara, tetapi bagaimana masa depan boleh cerah jika kanak-kanak hari ini terus dinafikan hak-hak asas mereka?

Hak kanak-kanak bukan sekadar idealisme—ia adalah tanggungjawab kita bersama.

Penulis: Siti Rahayu Bahari, Pengasas Bersama Buku Jalanan Chow Kit