Eksploitasi dan penderaan seksual kanak-kanak dalam talian (Online Child Sexual Exploitation and Abuse, OCSEA)  serta bahan penderaan seksual kanak-kanak (Children Sexual Abuse Material, CSAM) merupakan ancaman serius yang semakin meningkat di Malaysia. Laporan “Disrupting Harm in Malaysia” oleh ECPAT International, INTERPOL, dan UNICEF pada tahun 2022 telah memberikan gambaran menyeluruh tentang isu ini, termasuk statistik yang membimbangkan, cabaran utama, dan tindakan yang perlu diambil untuk melindungi kanak-kanak daripada bahaya dalam talian. 

Statistik yang Membimbangkan

Laporan tersebut mendapati bahawa 9% kanak-kanak di Malaysia berusia antara 12 hingga 17 tahun pernah menjadi mangsa OCSEA dalam pelbagai bentuk sepanjang hidup mereka. Daripada jumlah ini, majoriti kes melibatkan seseorang yang dikenali oleh mangsa, seperti ahli keluarga atau kenalan rapat. Tambahan pula, 22% kanak-kanak dalam lingkungan usia yang sama melaporkan pernah menerima mesej, gambar, atau video berunsur seksual yang tidak diminta dalam talian. 

Satu lagi data mengejutkan ialah sekitar 70% kes eksploitasi seksual kanak-kanak di Malaysia tidak dilaporkan kepada pihak berkuasa. Halangan utama termasuk perasaan malu, takut kepada stigma masyarakat, dan kekurangan pengetahuan tentang cara untuk melaporkan jenayah ini. Di samping itu, hanya 38% kanak-kanak yang tahu tentang peraturan dan undang-undang berkaitan keselamatan dalam talian, menunjukkan jurang kesedaran yang ketara dalam kalangan anak muda. 

Faktor Risiko Utama

Terdapat beberapa faktor yang menyumbang kepada peningkatan OCSEA di Malaysia. Antaranya ialah: 

1. Penggunaan Internet yang Meluas: Dengan 93% kanak-kanak di Malaysia mempunyai akses kepada internet, mereka lebih terdedah kepada ancaman dalam talian seperti kandungan eksplisit, pemangsa seksual, dan eksploitasi. 

2. Pengawasan Rendah oleh Ibu Bapa: Walaupun ramai ibu bapa menyedari risiko dalam talian, hanya 34% ibu bapa secara aktif memantau aktiviti dalam talian anak-anak mereka. 

3. Kekurangan Pendidikan Digital: Ramai kanak-kanak tidak dilatih untuk mengenali tanda-tanda bahaya atau memahami langkah keselamatan dalam talian, menjadikan mereka mudah menjadi mangsa. 

Cabaran dalam Menangani Isu OCSEA 

Malaysia menghadapi pelbagai cabaran dalam menangani OCSEA, termasuk: 

1. Sistem Pelaporan yang Tidak Mesra Kanak-Kanak: Proses pelaporan yang rumit dan tidak mesra mangsa menyebabkan kanak-kanak enggan tampil untuk mendapatkan bantuan. 

2. Kekurangan Sumber dan Latihan: Pegawai penguatkuasa undang-undang dan pekerja sosial sering kali kekurangan latihan khusus untuk menangani kes OCSEA dengan cekap dan berkesan. 

3. Kolaborasi Terhad Antara Agensi: Walaupun terdapat beberapa usaha untuk menangani masalah ini, kerjasama antara agensi kerajaan, badan bukan kerajaan, dan sektor swasta masih perlu diperkukuhkan. 

Langkah-Langkah Pencegahan dan Pemulihan 

Untuk menangani isu ini secara menyeluruh, langkah-langkah berikut telah digerakkan oleh Kerajaan Madani: 

1. Meningkatkan Kesedaran: Kempen kesedaran berskala besar perlu dijalankan untuk mendidik kanak-kanak, ibu bapa, dan masyarakat tentang bahaya OCSEA dan langkah-langkah pencegahan. 

2. Mengukuhkan Undang-Undang dan Penguatkuasaan: Malaysia perlu memastikan undang-undang berkaitan keselamatan kanak-kanak dalam talian adalah kukuh, jelas, dan dilaksanakan secara konsisten. Pindaan Akta 588, penggubalan Akta Keselamatan Dalam Talian dan inisiatif Pelesenan Media Sosial adalah bukti kerajaan serius menangani isu ini.

3. Memperkenalkan Pendidikan Digital di Sekolah: Program literasi digital yang komprehensif harus menjadi sebahagian daripada kurikulum sekolah untuk membantu kanak-kanak mengenali bahaya dalam talian dan cara melindungi diri mereka. 

4. Meningkatkan Sokongan untuk Mangsa: Sokongan psikososial dan perkhidmatan pemulihan perlu diperluaskan kepada mangsa OCSEA untuk membantu mereka pulih daripada trauma. 

5. Meningkatkan Kolaborasi Antarabangsa: Oleh kerana OCSEA adalah jenayah rentas sempadan, kerjasama dengan agensi antarabangsa seperti INTERPOL adalah penting untuk mengesan dan menangkap pemangsa seksual. 

Masalah eksploitasi dan penderaan seksual kanak-kanak dalam talian di Malaysia adalah isu yang kompleks dan memerlukan perhatian segera daripada semua pihak. Statistik yang disediakan dalam laporan “Disrupting Harm in Malaysia” menunjukkan keperluan mendesak untuk meningkatkan kesedaran, memperkukuhkan undang-undang, dan menyediakan sokongan menyeluruh kepada mangsa. Hanya melalui usaha kolektif oleh kerajaan, masyarakat, dan sektor swasta, kita dapat memastikan keselamatan kanak-kanak di negara ini daripada bahaya dalam talian. 

Tanpa undang-undang yang lebih ketat seperti pindaan Akta Komunikasi & Multimedia (Akta 588), penggubalan Akta Keselamatan Dalam Talian serta inisiatif Pelesenan Media Sosial, penjenayah OCSEA & CSAM akan terus bermaharajalela. Statistik di dalam laporan Disrupting Harm in Malaysia membuktikan, di masa hadapan masalah ini akan semakin serius jika tidak ditangani dengan tegas pada hari ini.